Het Europees Hof van Justitie heeft in twee afzonderlijke zaken de Amerikaanse techreuzen Apple en Google een flinke tik toegediend. Beide bedrijven moeten miljarden betalen na jarenlange juridische strijd met de Europese Commissie (EC). Bij Apple gaat het om 13 miljard euro aan belastingen dat het bedrijf moet terugbetalen aan Ierland, terwijl Google een boete van 2,4 miljard euro krijgt opgelegd voor concurrentievervalsing.
Apple kreeg jarenlang onterecht belastingvoordelen van de Ierse overheid via allerlei dochterbedrijven, waardoor het nauwelijks belasting betaalde over zijn Europese winsten. De Europese Commissie zag dit als onrechtmatige staatssteun. Hoewel Apple én de Ierse overheid (dat de constructie mogelijk had gemaakt) eerder in beroep gingen en gelijk kregen, heeft het Europese Hof van Justitie in een definitief arrest geoordeeld dat Apple dit bedrag moet terugbetalen. Het gaat om 13 miljard euro, meldt Reuters. Of Ierland dit bedrag met tegenzin zal ontvangen, staat er niet bij.
Onterecht bevoordeeld
In de zaak tegen Google oordeelde het Hof dat het bedrijf zijn eigen dienst, Google Shopping, onterecht bevoordeelde in zoekresultaten, waarmee de techreus concurrenten benadeelde. Dit leidde in 2017 al tot een boete van 2,4 miljard euro, die Google probeerde aan te vechten. Het beroep van Google is nu echter verworpen, waardoor de boete blijft staan.
Beide uitspraken versterken het imago van de Europese Unie als strenge toezichthouder op de (Amerikaanse) techsector, hoewel de langdurige juridische procedures vragen oproepen over de effectiviteit van het Europese reguleringssysteem, gromt The New York Times. De arresten zijn in elk geval een grote overwinning voor Eurocommissaris voor Mededinging Margrethe Vestager, wiens termijn in november afloopt.
Tip: Europese concurrentiekracht onder druk door te streng en complex beleid
Apple vindt dat de inkomsten van het bedrijf nu dubbel worden belast. Volgens het bedrijf gaat het er niet om dat het geen belasting zou willen betalen, maar dat het gaat om het land waar Apple belastingplichtig is. Volgens Apple is dat de Verenigde Staten. “De Europese Commissie probeert de regels met terugwerkende kracht te veranderen en negeert dat onze inkomsten al belast zijn in de VS, conform internationale belastingwetgeving”, volgens het bedrijf in een reactie.
Big tech onder vuur
Ook Google betreurt het arrest in de eigen zaak. “Deze uitspraak heeft betrekking op een zeer specifieke reeks feiten. We hebben al in 2017 wijzigingen doorgevoerd om te voldoen aan de beslissing van de Europese Commissie”, aldus een woordvoerder. Met die redenering ging het Hof dus niet akkoord. Er is geen beroep meer mogelijk tegen de arresten: ze zijn nu echt definitief.
Google kreeg de afgelopen tien jaar al 8,25 miljard euro aan antitrustboetes opgelegd van de EC. Het bedrijf heeft twee uitspraken aangevochten met betrekking tot zijn mobiele OS Android en advertentiedienst AdSense en wacht nu op de uitspraken in deze zaken. Het bedrijf vecht daarnaast antitrustaanklachten aan van de EU die mogelijk betekenen dat Google een deel van zijn lucratieve advertentie-activiteiten moet verkopen.
Ook in thuismarkt Amerika ligt Google onder vuur. Deze week nog begon het Amerikaanse Ministerie van Justitie een grote zaak tegen Google omdat het bedrijf ook daar de online advertentiemarkt zou monopoliseren. Als de rechter de aanklagers gelijk geeft in deze zaak, betekent dat eveneens dat het bedrijf zijn activiteiten mogelijk moet opsplitsen.
Lees meer: Amerika jaagt op Google: wat zou een opsplitsing betekenen?