AP wederom kritisch over ‘datasurveillancewet’

AP wederom kritisch over ‘datasurveillancewet’

De Autoriteit Persoonsgegevens is opnieuw kritisch over de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS). Volgens de toezichthouder zou de Eerste Kamer tegen moeten stemmen.

De AP beklaagt zich over de WGS uit zorgen over “onbegrensde surveillance” vanuit zowel publieke als private partijen. Bedrijven zouden dankzij de WGS gegevens kunnen delen op basis van vermoedens en interpretabele signalen, waardoor burgers zonder concrete redenen geweerd kunnen worden. Het voorstel zou volgens voorstanders “een juridische grondslag om persoonsgegevens systematisch te delen en te verwerken” bieden, expliciet ook ter profilering van individuen. Concreet mist er een toetsing door de rechter, vindt de toezichthouder.

Het wetsvoorstel was in 2020 aangenomen door de Tweede Kamer. Daarvoor had de AP al veel kritiek te leveren op de WGS in de vorm die het destijds aannam. Zoals Security.nl aangeeft, wordt de WGS ook wel de ‘datasurveillancewet’ of ‘SuperSyRI’ genoemd.

“Het is bijzonder ingrijpend als overheidsinstanties en private partijen in een samenwerkingsverband persoonsgegevens uitwisselen, bijvoorbeeld om ondermijnende criminaliteit te bestrijden. Een rechter moet dit daarom vooraf toetsen,” aldus de AP.

Vierde keer

Het is al de vierde keer dat de AP het wetsvoorstel getoetst heeft sinds 2021. Ook met de huidige aanpassingen, zoals het stellen dat er “duidelijke en objectieve” aanwijzingen voor misdrijven dienen te zijn voordat gegevens gedeeld worden, zou het WGS door de Eerste Kamer afgewezen moeten worden. Wel is er een “sterke verbetering” te zien, aldus de AP.

“De aanpak van ondermijnende criminaliteit is natuurlijk heel belangrijk. Maar je moet dat goed regelen, met voldoende waarborgen. Om mensen te beschermen en willekeur te voorkomen. Vooral omdat je wilt voorkomen dat onschuldige mensen op de verkeerde lijstjes terechtkomen. Hoe belangrijk dat is, hebben we in het recente verleden natuurlijk wel kunnen zien”, stelt voorzitter Aleid Wolfsen.

Lees ook: Overheid wil publieke AI-software weren voor ambtenaren, maar heeft het zin?