Op 20 januari 2025 wordt president Trump opnieuw ingezworen. Eén van zijn grootste bondgenoten is ongetwijfeld Elon Musk. Wat willen beide heren bereiken met Big Tech?
Het is al bekend dat Elon Musk DOGE gaat leiden, ofwel het nog te creëren Department of Government Efficiency. Dit zal hij samen met voormalig presidentskandidaat Vivek Ramaswamy doen. De pijlen lijken vooralsnog dus gericht op het afslanken van de Amerikaanse overheid. Musk stelt dat er op dat gebied 2 biljoen dollar te besparen valt.
Maar de recente geschiedenis leert ons dat Musk nooit stilzit. Terwijl hij al SpaceX- en Tesla-CEO was, nam de tech-tycoon Twitter over voor 44 miljard euro. Inmiddels heet dit platform X en heeft het radicale wijzigingen doorgevoerd. Kortom: we kunnen aannemen dat Musk nog genoeg tijd heeft om zijn vizier op Big Tech te richten.
Indirecte macht
We hebben al over Trump’s blik op voornamelijk Google geschreven. Hoewel hij negatief is over de invloed die de zoekfunctie van deze techreus heeft, ziet Trump Google als een nuttig machtsblok tegen Chinese inmenging. Het is dus allerminst duidelijk of hij de frontale juridische aanval op Google afbreekt of juist ondersteunt. Maar Trump’s ambtelijke keuzes geven meer duidelijkheid.
Lees verder: Google moet mogelijk Android en Chrome afstoten
Musk-bondgenoot Brendan Carr is namelijk als hoofd van de Federal Communications Commission (FCC) genomineerd. Normaliter richt de FCC zich vooral op internet en het telco-spectrum. Maar Carr heeft beloofd om de FCC in te zetten als wapen tegen de vermeende onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting op Big Tech-platformen. In Trump’s vorige termijn was Carr al een commissaris bij de FCC maar bleek het moeilijk om dit staatsorgaan toe te eigenen voor de eigen agenda. De kans is groot dat er nu minder frictie daartegen is met Carr als FCC-hoofd en een Republikeinse meerderheid in zowel het Amerikaanse Senaat als het Huis van Afgevaardigden.
De nominatie van Carr gaat waarschijnlijk gelden als een voorbeeld van de aanstormende macht van Musk. Laatstgenoemde hoeft namelijk niet zelf aan de knoppen te zitten om alsnog invloed te hebben. Uit de keuzes van Trump voor allerlei politieke ambten blijkt een overeenkomst met Musk’s visie over zowel het overheidsapparaat als de techwereld. Musk stelt namelijk dat X voorheen als Twitter vrijheid van meningsuiting indamde (o.a. door Trump te verbannen) en andere platformen zoals Meta’s Facebook en Instagram dat nog steeds doen.
Juridisch vuur
Eerder deze week bleek Elon Musk’s aanklacht tegen OpenAI ook Microsoft te bevatten. Hij claimt dat de twee bedrijven de GenAI-markt op illegale wijze willen monopoliseren. Deze antitrust-benadering zou weleens ondersteund kunnen worden met extra maatregelen vanuit de Trump-regering .
De wens om Big Tech in te dammen is namelijk een van de weinige zaken waarin de Biden- en Trump-regeringen nauwelijks zullen verschillen. FTC-hoofd Lina Khan, die bekend staat om haar agressieve houding jegens de macht van grote techbedrijven, wordt gesteund door komend vicepresident JD Vance. “Ik zie Lina Khan als een van de weinige mensen in de regering van Biden waarvan ik denk dat ze het behoorlijk goed doet,” aldus Vance in februari. Het ambtsorgaan moet volgens beiden meer dan alleen de prijs voor consumenten onder controle houden, maar zich activistisch opstellen tegenover de macht van grote bedrijven.
Conclusie: actieve overheid via meerdere kanalen
De ideeën van Elon Musk over Big Tech krijgen met een nieuwe Trump-termijn politieke gevolgen. De FCC-nominatie voor Brendan Carr en de oprichting van DOGE zijn daar het bewijs van. Vooralsnog is hier sprake van een groot potentieel voor verandering, maar die energie moet nog worden omgezet naar fysieke maatregelen.
Mocht dat toch verwateren, dan is er al een parallel in de vorm van plannen omtrent X die keer op keer niet echt voet aan de grond krijgen. Denk aan de verwachte e-maildienst die nog steeds schittert van afwezigheid of de nog onvervulde ambitie om van X een ‘everything app’ te maken. Wellicht dat Musk’s ambities op politiek vlak meer kans van slagen hebben omdat hij de Amerikaanse overheid heeft helpen inrichten voor de komende vier jaar. Big Tech heeft in ieder geval te maken met een Musk die meer macht heeft in Washington dan ooit.
Lees ook: Elon Musk betrekt Microsoft en xAI in rechtszaak tegen OpenAI