De EU zal een set van regels opstellen die ervoor zorgen dat wij allemaal minder tijd doorbrengen in applicaties en social media. Omdat het moeilijk kan verbieden de GSM langer dan 60 minuten per dag te gebruiken, moet het design van deze digitale producten op de schop. De regels komen enorm betuttelend over, maar heeft de EU degelijke argumenten om te twijfelen aan onze zelfcontrole?
Het Europees Parlement vraagt aan de Commissie om dringend regels op te stellen om het design van ‘digitale producten’ aan te pakken. Hoewel het slechts enkele regels voorstelt, zal het design van veel social mediaplatformen, applicaties en webshops erdoor veranderen.
Het design van deze digitale producten wordt namelijk in veel gevallen gekenmerkt door de mogelijkheid om oneindig door te kunnen scrollen. Een element dat volgens het Parlement verboden moet worden. De functie die automatisch content begint af te spelen wordt ook geschrapt. Dat is bijvoorbeeld in YouTube en streaming-platformen aanwezig en maakt dat een video begint te spelen in het overzicht van zoekresultaten, zonder de video volledig open te hebben geklikt.
Wie zoekt uit of de designs ook zorgen voor een GSM-verslaving?
De EU wil de regels introduceren omdat bijvoorbeeld het oneindig scrollen ervoor zorgt dat we verslaafd zijn aan onze GSM’s. Voornamelijk minderjarigen willen de wetgevers beter beschermd zien. Al wordt dus ook de zelfdiscipline van iedere meerderjarige sterk in twijfel getrokken.
Het Parlement stelt de regels erdoor te willen duwen om ons mentaal welzijn te beschermen. Duidelijke argumenten dat we inderdaad niet langer capabel zijn om de GSM zelf aan de kant te leggen, zijn er niet. De focus ligt op onderzoek naar de risico’s gelinkt aan online diensten. Of deze ‘verslavende designtechnieken’ dus ook werkelijk hun doel bereiken, lijkt niet langer in vraag te moeten worden gesteld. Dat moeten we simpelweg aannemen. “Geen enkele zelfdiscipline kan de trucs van Big Tech verslaan, aangewakkerd door legers ontwerpers en psychologen die je aan je scherm gekluisterd houden”, zijn de woorden van Nederlandse europarlementariër Kim Van Sparrentak.
Waar het Parlement heen wil is design dat van nature ethisch is. Van de ‘aandachtseconomie’ waarin we nu leven wil het volledig afstappen. Het design dat deze platformen nu kenmerkt, associeert het Parlement met verschillende slechte zaken. Het staat vol ‘donkere patronen’, is ‘misleidend’ en ‘verslavend’.
Het pad geëffend
Het Parlement probeert de inwoners van de EU met dergelijke wetgevingen allemaal te laten huiveren voor Big Tech. Veel wetgevingen voor deze bedrijven werden de laatste tijd al uitgewerkt en tot finalisering gebracht. Zaken zoals de Digital Markets Act die het concurrentievermogen van kleinere spelers moet vergroten, zijn een logische zaak.
Alleen zagen we afgelopen jaar al een wetgeving goedgekeurd worden die digitale producten veiliger moet maken voor gebruikers. Het gaat hier over de Digital Services Act (DSA) die verschillende regels omvat om gebruikers te beschermen van onder andere het monetiseren van persoonlijke data van gebruikers. Een argument dat nu opnieuw bovenkomt voor het instellen van regels die ethische designs de standaard maken. Erkent het Parlement hiermee dat de DSA ons onvoldoende beschermt? Of was de wetgeving een middel om het pad te effenen voor steeds meer regels?
Lees ook: Big Tech krijgt nieuwe EU-regels, wat betekenen die voor gebruikers?
De oproep aan de Commissie is erg dwingend en de nieuwe regels mogen we zeker verwachten. De Commissie kan de inhoud van die regels vorm geven, als het snel in actie komt. Gebeurt dat niet dat wil het Parlement gebruik maken van zijn recht van wetgevend initiatief.