De Britse mededingingsautoriteit wil Google tot ‘strategische marktstatus’ verheffen vanwege haar dominante zoekmachine. De Competition and Markets Authority (CMA) kan hierdoor tot wel 10 procent van de jaaromzet wereldwijd opeisen als boete.
Google toont zich bezorgd over de plannen. “De schaal van de CMA-overweging blijft breed en onscherp”, aldus Oliver Bethell, senior directeur concurrentie bij Google. Het bedrijf benadrukt dat de status geen bewijs vormt van concurrentieverstorend gedrag, maar spreekt wel van uitdagingen voor kritieke bedrijfsonderdelen.
Nieuwe wetgeving geeft meer macht
Voor wie de maximale boete van 10 procent jaaromzet bekend voorkomt: dat is gelijk aan de maximale straf die Google van de Europese Unie mag verwachten als het de Digital Markets Act, waar het al onder valt, overtreedt. In het Verenigd Koninkrijk heet de soortgelijke wet nét iets anders: de Digital Markets, Competition and Consumers Act. Deze is sinds dit jaar actief. De wetgeving geeft de Britse toezichthouder nieuwe bevoegdheden om grote techbedrijven aan te pakken.
Net als de Digital Markets Act in Europa richt de Britse wet zich op het doorbreken van digitale monopolies en het versterken van de concurrentie. Gezien het feit dat Google Search (nog) niet bedreigd wordt in gebruik (ook niet door AI-gedreven opties als Perplexity en ChatGPT), is de kans op verdere inperkingen van Google’s macht nog altijd groot.
Concrete maatregelen in voorbereiding
Krijgt Google daadwerkelijk deze ‘strategische marktstatus’, dan volgen er al concrete maatregelen. De CMA stelt voor om keuzemenu’s voor zoekmachines te geven. Dit doet denken aan de eis vanuit de EU voor Microsoft om alternatieven voor Internet Explorer te geven vanaf 2010. Gebruikers moeten ook hier gemakkelijker kunnen wisselen tussen diensten. Daarnaast komen er regels voor eerlijke zoekrankings zonder onderscheid.
Nieuws- en contentuitgevers krijgen daarbij meer zeggenschap over het gebruik van hun materiaal, ook wanneer Google AI inzet om resultaten samen te vatten.
Wereldwijde druk op techgiganten
De Britse actie is allesbehalve uniek. Google/Alphabet heeft wereldwijd te maken met inperkingen, onderzoeken en boetes die draaien om vermeend (en bewezen) monopolistisch gedrag. In de Verenigde Staten oordeelde een rechter bijvoorbeeld dat Google illegale monopolies heeft op de online advertentiemarkt. Een adviseur van het Europese Hof van Justitie deed vorige week ook de aanbeveling om Google’s beroep tegen een recordboete van 4,1 miljard euro af te wijzen.
Google belooft constructief mee te werken met de CMA om maatregelen te voorkomen. De uitkomst kan grote gevolgen hebben voor Britse bedrijven en consumenten, laat het bedrijf weten. De CMA benadrukt dat strategische marktstatus niet automatisch betekent dat er concurrentieverstorend gedrag heeft plaatsgevonden. Met andere woorden: er is geen sprake van schuld.