GenAI neemt in toenemende mate werk over waarvan lange tijd werd gedacht dat het niet te automatiseren was. Taken als analyseren, samenvatten, adviseren en schrijven voeren systemen als Microsoft Copilot nu in de praktijk uit.
Dat blijkt uit een grootschalige analyse van 200.000 gesprekken tussen zakelijke gebruikers en Copilot, gevoerd over een periode van negen maanden in 2024. Die gebruikers pasten AI in deze gesprekken niet alleen toe ter ondersteuning, maar gaven het algoritme ook expliciet de opdracht om zelfstandig zakelijke taken uit te voeren. Denk aan het herschrijven van rapporten, het genereren van klantgerichte e-mails of het uitleggen van complexe beleidsinformatie.
In veel gevallen wordt de AI inmiddels niet slechts ingezet als hulpmiddel, maar vooral als volwaardige uitvoerder. De impact van die verschuiving is direct merkbaar in sectoren waarin taal, kennis en communicatie centraal staan, stellen de onderzoekers. Het gaat om functies in administratie, marketing, juridische ondersteuning, communicatie en consultancy. Dat zijn werkvelden waarin professionals menselijke expertise tot voor kort als onmisbaar beschouwden.
Om de werkelijke reikwijdte van deze ontwikkeling te bepalen, koppelden de onderzoekers alle AI-interacties aan het Amerikaanse O*NET-classificatiesysteem voor werkactiviteiten. De resultaten laten zien dat AI het vaakst zelfstandig taken uitvoert die kenmerkend zijn voor hoogopgeleide, goedbetaalde beroepen. Juist in die beroepen is de overlap met wat AI in de praktijk al doet het grootst.
GenAI heel geschikt voor kenniswerk
Waar eerdere technologieën zich richtten op repetitieve fysieke arbeid, blijkt generatieve AI bij uitstek toegesneden op kenniswerk. Zoals het verwerken van tekst, het structureren van informatie, het geven van inhoudelijke input. Precies het soort werk dat jarenlang werd beschouwd als onaantastbaar voor automatisering. Dat werk bleef daarom grotendeels buiten het blikveld van traditionele technologische dreigingen.
De onderzoekers onderscheiden twee vormen van AI-impact. Bij augmentatie blijft de mens betrokken. AI ondersteunt in dat geval, versnelt of vult aan. Bij automatisering verdwijnt de mens grotendeels uit het proces: de taak wordt volledig uitgevoerd door de machine, vaak zelfs zonder inhoudelijke tussenkomst. Uit de data blijkt dat beide scenario’s inmiddels breed worden toegepast — afhankelijk van taaktype, expertise van de gebruiker en context.
Voor administratieve functies en kennisberoepen betekent dit dat generatieve AI fundamenteel aan het werk sleutelt. Wat begon als een bescheiden assistent is uitgegroeid tot een actieve kracht op de werkvloer, met directe gevolgen voor taakverdeling en roldefinitie. AI neemt werk over dat voorheen gold als de kern van menselijke toegevoegde waarde.
Organisaties die AI beschouwen als een loutere productiviteitstool, kijken inmiddels achteruit. Generatieve AI vraagt om herinrichting: van processen, rollen en verantwoordelijkheden. Niet omdat het moet, maar omdat het in de praktijk al gebeurt.