Anthropic behaalde een belangrijke overwinning voor zichzelf en de bredere AI-industrie. Een federale rechter oordeelde dat het bedrijf de wet niet overtrad door zijn chatbot Claude te trainen met honderden legaal gekochte boeken die het vervolgens zonder toestemming van de auteurs digitaliseerde.
Toch blijft Anthropic aansprakelijk voor het gebruik van miljoenen illegaal verkregen kopieën van boeken die het van internet heeft gedownload. Ook die gebruikte het bedrijf voor de training van zijn modellen.
Rechter William Alsup van het noordelijke district van Californië stelde volgens SiliconAngle dat de manier waarop de modellen van Anthropic informatie verwerken uit talloze teksten en vervolgens eigen, originele inhoud genereren, onder de Amerikaanse auteurswet valt als fair use. Volgens hem zijn de resultaten van de modellen namelijk nieuw en anders van aard.
Hij omschreef het als volgt: net als een lezer die probeert schrijver te worden, gebruiken de modellen de originele werken niet om ze na te bootsen of te vervangen. Ze gebruiken de teksten om er iets nieuws van te maken.
Daarmee veegde de rechter één aanklacht in een collectieve rechtszaak van drie auteurs van tafel. Wel bepaalde hij dat Anthropic in december voor de rechter moet verschijnen wegens het vermeende gebruik van duizenden auteursrechtelijk beschermde werken. Volgens hem had het bedrijf geen recht om illegale kopieën op te nemen in zijn kernbibliotheek.
Grootschalige diefstal van boeken
De rechtszaak werd vorig jaar aangespannen door auteurs Andrea Bartz, Charles Graeber en Kirk Wallace Johnson. Zij stellen dat de werkwijze van Anthropic neerkomt op grootschalige diefstal van duizenden boeken. Volgens hen probeerde het bedrijf winst te maken door de menselijke creativiteit en originaliteit van deze werken leeg te trekken.
Uit interne documenten bleek dat onderzoekers van Anthropic zelf twijfels uitten over de wettigheid van het gebruik van online piratenbibliotheken. Dit leidde ertoe dat het bedrijf besloot om alsnog honderden werken legaal aan te schaffen.
Toch benadrukte de rechter dat de latere aankopen de eerdere overtredingen niet ongedaan maken. Wel zou dit invloed kunnen hebben op de hoogte van de schadevergoeding.
Analist Holger Mueller van Constellation Research noemde het oordeel een mijlpaal en een belangrijke overwinning voor AI-bedrijven in de VS. Volgens hem beschouwt de rechter AI-modellen als mensen die een legaal verkregen boek lezen en daar iets nieuws uit leren.
Toch waarschuwde hij dat het feit dat Anthropic alsnog voor de rechter moet verschijnen minder gunstig is voor de sector. Er kunnen flinke schikkingen volgen, aldus de analist.
Deze uitspraak zou richtinggevend kunnen zijn voor tientallen vergelijkbare zaken die lopen tegen andere AI-bedrijven, waaronder OpenAI, Meta en Perplexity AI. Sinds 2023 zijn veel rechtszaken aangespannen door auteurs, mediabedrijven en muzieklabels die AI-bedrijven beschuldigen van auteursrechtinbreuk. Ook zijn er meerdere open brieven ondertekend waarin wordt opgeroepen tot strengere regelgeving voor AI-ontwikkelaars.
De ophef heeft vooralsnog beperkte gevolgen gehad. Sommige AI-bedrijven sloten inmiddels overeenkomsten met uitgevers om toegang te krijgen tot hun materiaal.