De geheugenprijzen zijn in korte tijd verviervoudigd. OpenAI speelt daarin een cruciale rol. Het bedrijf heeft 40% van de wereldwijde DRAM-productiecapaciteit opgekocht, wat vergaande gevolgen heeft voor de gehele techindustrie.
Van laptops en servers tot smartphones: alle apparaten met geheugen worden duurder. Dell overweegt prijsverhogingen van 15%, Micron stopt met zijn merk Crucial voor consumenten, en zelfs Samsung weigert zijn eigen Galaxy-divisie te voorzien van geheugen. Extern valt meer te verdienen dan intern. De vraag is: hoe lang duurt deze crisis en wat kunnen bedrijven eraan doen?
Luister (en kijk) elke week door je te abonneren via: Spotify, Apple Podcasts, YouTube of een andere dienst.
OpenAI’s gigantische geheugendeal
In september of begin oktober 2025 sloten Samsung en SK Hynix, twee van de drie grootste geheugenfabrikanten ter wereld, een deal met OpenAI voor 900.000 geheugenwafers per maand. Dit betreft niet alleen afgewerkte geheugenmodules, maar ook de ruwe wafers die rechtstreeks uit de productiemachines komen.
De vraag rijst waarom OpenAI zoveel geheugen nodig heeft. Mogelijke verklaringen zijn de Stargate-datacenters die het bedrijf plant, met capaciteiten van 1 gigawatt of meer. Deze datacenters vereisen niet alleen GPU’s voor AI-berekeningen, maar ook enorme hoeveelheden DDR5-geheugen in reguliere servers die als ‘verkeersbegeleiders’ fungeren voor het AI-verkeer.
Een andere mogelijkheid is dat OpenAI de wafers gebruikt voor HBM-geheugen (High Bandwidth Memory) dat direct op AI-chips wordt geplaatst. Het bedrijf heeft immers een deal met Broadcom om eigen chips te ontwikkelen voor AI-inferencing. Ook de geruchten over een mysterieuze hardware-gadget die Jonathan Ive voor OpenAI ontwikkelt, zouden een verklaring kunnen zijn.
Impact op productiecapaciteit
De wereldwijde productiecapaciteit voor geheugen groeit met slechts 8% in 2026, terwijl de vraag exponentieel toeneemt. Het probleem is dat nieuwe fabrieken minimaal drie jaar nodig hebben om operationeel te worden. Daarnaast zijn fabrikanten huiverig, ze hebben geleerd van eerdere fouten.
In 2016 was er ook een geheugentekort, waarna veel fabrieken werden bijgebouwd. Tegen 2018-2019 viel de vraag echter tegen, waardoor fabrikanten bleven zitten met overcapaciteit die nooit rendabel werd. Dit maakt hen nu terughoudend om opnieuw massaal te investeren in nieuwe productiecapaciteit.
Cleanroom-ruimte, die essentieel is voor chipproductie, is wereldwijd schaars. Zelfs kleine verstoringen, zoals een aardbeving in Taiwan, kunnen leiden tot enorme prijsstijgingen omdat alle halfafgewerkte producten moeten worden weggegooid en processen opnieuw moeten worden opgestart.
Prijsstijgingen voor consumenten en bedrijven
Een standaard 32GB DDR5-geheugenpakket kostte medio 2025 ongeveer €100, maar is inmiddels gestegen naar €400 op de meeste sites. Dit heeft directe gevolgen voor de prijzen van nieuwe apparaten.
Dell heeft al aangekondigd prijzen mogelijk met 15% te verhogen over hun gehele PC-portfolio. Lenovo heeft weliswaar veel DRAM gehamsterd als voorraad, maar zal waarschijnlijk ook de prijzen verhogen omdat ze anticiperen op toekomstige tekorten.
Ook smartphones worden geraakt. Samsung Semiconductor weigerde zelfs een order van Samsung Electronics voor de Galaxy S26-serie, omdat de interne divisie te weinig bood vergeleken met externe klanten. Dit illustreert hoe gespannen de markt is.
Strategieën voor bedrijven
Voor bedrijven die een refresh van hun IT-infrastructuur plannen, is het cruciaal om nu duidelijke afspraken te maken met leveranciers. Tijdens de coronapandemie zagen veel organisaties dat leveranciers terugkwamen op prijsafspraken omdat de kosten te hard stegen. Dit risico is nu weer actueel.
De HP CEO heeft aangegeven dat zijn bedrijf pas in de tweede helft van 2026 impact verwacht, wat suggereert dat HP nog aanzienlijke voorraden heeft. Andere leveranciers kunnen echter eerder getroffen worden.
Een alternatieve strategie is het langer gebruiken van bestaande hardware, hoewel dit in conflict kan komen met Windows 11-ondersteuningsvereisten. Windows 10 is officieel end-of-life, en Windows 11-versies krijgen relatief korte ondersteuningsperioden: 24 maanden voor home en pro, 36 maanden voor enterprise-edities.
Innovaties en efficiëntie
Ook softwareontwikkelaars kunnen bijdragen aan oplossingen. Veel applicaties gebruiken aanzienlijk meer geheugen dan strikt noodzakelijk, omdat er altijd van werd uitgegaan dat geheugen relatief goedkoop is. Als geheugen schaars wordt, ontstaat er druk om applicaties te optimaliseren.
Microsoft zou bijvoorbeeld kunnen overwegen om Windows efficiënter te maken, zodat het beter draait op systemen met 8GB of 16GB RAM in plaats van 32GB. Dit zou een ‘krimpflatie’-strategie zijn waarbij specificaties worden verlaagd om prijzen beheersbaar te houden.
Langetermijnvooruitzichten
Een Taiwanese NAND-controllerfabrikant voorspelt dat de tekorten zeker tien jaar kunnen aanhouden. Dit lijkt extreem, maar de kern van zijn argument is valide: fabrikanten willen niet opnieuw investeren in capaciteit die mogelijk niet rendabel wordt.
De waarschijnlijkheid bestaat dat consumenten in eerste instantie prijsstijgingen van 10-15% accepteren, vergelijkbaar met de supply chain-problemen tijdens corona. Als dit echter een permanente situatie blijkt, zal de markt zich moeten aanpassen met alternatieve strategieën.
Mogelijke ontwikkelingen zijn dat Chinese fabrikanten (die momenteel DDR4 produceren) hun productie opschalen, of dat Europa met een ‘RAM Act’ komt vergelijkbaar met de Chips Act. Ook kunnen fabrikanten beslissen om bestaande technologie die al ontwikkeld is maar nog niet geproduceerd werd, versneld op de markt te brengen.
De rol van hyperscalers
Google kondigde aan voor 15-20 miljard aan datacenters in Europa te bouwen in 2026. AWS en Microsoft blijven ook doorbouwen. Deze hyperscalers hebben de diepste zakken en krijgen voorrang bij leveranciers boven traditionele PC-fabrikanten.
De vraag is of OpenAI’s financiering toereikend is om deze gigantische investeringen vol te houden. Het bedrijf heeft weliswaar contracten voor miljarden met Oracle, Nvidia en anderen, maar moet deze bedragen ook daadwerkelijk kunnen betalen.
Conclusie
De geheugenprijscrisis is een complex probleem zonder snelle oplossing. Voor de komende twee jaar mogen organisaties prijsstijgingen verwachten, met mogelijk langere impact als fabrikanten terughoudend blijven met investeringen in nieuwe capaciteit.
Bedrijven doen er verstandig aan om nu al strategische beslissingen te nemen over hardware-refreshes, contractonderhandelingen met leveranciers, en het mogelijk langer gebruiken van bestaande systemen. Tegelijkertijd biedt deze crisis kansen voor innovatie in software-efficiëntie en alternatieve benaderingen van AI-infrastructuur.
Podcastspeler
Bovenaan deze pagina staat de link naar de aflevering van Techzine Talks op YouTube. Wil je liever hier in de browser luisteren, dan kan dat hieronder.
Eerdere afleveringen van Techzine Talks:
- Geografische data en AI: goede combinatie voor steeds meer organisaties
- Nexperia-crisis: waarom greep Nederland in bij chipfabrikant?
- Zero Trust geldt voor alles, ook voor AI en IoT/OT
- Goede securitystrategie start met data- en applicatiesecurity
- Is de AI-revolutie gebouwd op financieel drijfzand?
Techzine Talks seizoen 5
Inmiddels is het alweer het vijfde seizoen van Techzine Talks. Coen en Sander maken sinds medio 2021 dé Enterprise IT-podcast van Nederland en België. De afgelopen jaren verscheen er zo goed als elke week een nieuwe aflevering van Techzine Talks. In 2025 gaan we hiermee door en informeren we luisteraars over de laatste IT-ontwikkelingen, de belangrijkste informatie rondom techevents maar duiden we ook nieuwe IT-trends. Je kan elke week op maandag een nieuwe podcast verwachten. Met feestdagen soms een dagje later.
Steun ons!
We hopen uiteraard dat je ons als luisteraar steunt! Dat doe je door je te abonneren, afleveringen te delen en ons te beoordelen via Apple iTunes of Spotify. Vijf sterren ontvangen we graag! Ook staan we open voor feedback en je mag ons altijd ideeën sturen voor onderwerpen.
Meedoen?
Ben je een expert in een bepaald IT-vakgebied en wil je graag je kennis delen met onze luisteraars? Of heeft je organisatie de nieuwste en meest innovatieve IT-oplossing in huis? Neem contact op, dan bespreken we graag wat de mogelijkheden zijn.